اختلال کندن یا خراشیدن پوست

کندن پوست، عملی است که هراز گاهی از افراد سر می‌زند. اما زمانی که این عمل از حد خود بگذرد و موجب آسیب رسانی به بدن شود، وضعیت اختلال کندن پوست اتفاق می‌افتد و نیازمند رسیدگی و درمان است. این اختلال، کندن پوست لب، کندن زخم، پوست اطراف ناخن، ممکن است تا جایی پیش برود که بسیار مکرر اتفاق بیافتد و باعث ایجاد زخم، خونریزی و درد شود.

اختلال کندن پوست (Dermatillomania) یک نوع اختلال وسواس است. تشخیص اختلال‌های وسواس گونه اغلب دشوار است و در درمان این اختلال از روش‌هایی چون کنترل محرک استفاده می‌شود. انواع دیگر این نوع رفتار شامل کندن موی وسواسی، کندن ابرو، جویدن ناخن است که موجب آسیب رسانی به بدن می‌شود.

 

اختلال کندن پوست به دو شکل اتفاق می‌افتد:

پوست کنی متمرکز: حالتی که فرد دچار تنش و اضطراب است، اما بعد از کندن پوست خود آرام می‌شود.

پوست کنی غیر ارادی: حالتی که فرد بدون توجه و بدون اضطراب پوست خود را می‌کند.

 

علائم و تشخیص اختلال کندن پوست

A: فرد همیشه پوست خود را می‌کند تا جایی که به زخم شدن می‌انجامد.

B: فرد همیشه برای کاهش و جلوگیری از پوست کندن تلاش کرده است.

C: پوست کندن نمی‌تواند با یک بیماری جسمانی و عارضه‌ی پزشکی (مانند گال) یا مصرف ماده (مواد مخدر مانند کوکائین) توجیه شود.

D: کندن پوست با اختلال روانی دیگری توجیه‌شدنی نباشد. پس اگر اختلال روانی دیگری دلیل بهتری برای پوست کندن باشد نمی‌توان فرد را دچار این اختلال دانست. (مانند پوست کندن به دلیل دیلوژن‌ها یا هالیسینیشن‌های لمسی در یکی از اختلالات سایکوتیک؛ تلاش برای بهتر کردن یک عیب یا نقص در اختلال بادی دیسمورفیک؛ حرکات کلیشه‌ای در اختلال حرکت کلیشه‌ای؛ قصد آسیب رساندن به خود در اختلال خودجرحی غیرانتحاری یا همان خودزنی بدون قصد خودکشی).

 

نکته: به یاد بسپارید تشخیص اختلال روانی با روان‌شناس است. نشانه‌هایی که خواندید برای افزایش آگاهی درباره‌ی این اختلال است. اگر گمان می‌کنید خود یا یکی از نزدیکانتان دچار این اختلال است با روان‌شناس گفت‌و‌گو کنید.

 

افراد مبتلا به اختلال کندن پوست، پوست جای جای بدن خود را می‌کنند تا جایی که منجر به ایجاد جای زخم شود. سپس جای زخم‌های قبلی را نیز می‌کنند تا منجر به خونریزی شود. چنین فردی با استفاده از ناخن، سوزن، موچین یا حتی با گاز گرفتن اقدام به آسیب رسانی به پوست و بدن خود می‌کند و ممکن است در طول روز ساعت‌ها به این کار مشغول باشد.

چنین فردی اتفاقا تمایل زیادی به پنهان کردن این جای زخم‌ها دارد. این افراد از رفتن به مکان‌های عمومی که ممکن است زخم‌هایشان بدون پوشش باشد خودداری می‌کنند. یا با استفاده از آرایش، کلاه، نوع لباس و هر روش دیگری تلاش می‌کنند جای زخم خود را پنهان کنند. شما به راحتی می‌توانید احساس خشم، خجالت و شرم را در این افراد تشخیص دهید.

 

این عارضه در شرایط زیر تشدید می‌شود:

۱. پس از یک عارضه‌ی پوستی مثل جوش، عفونت پوستی یا جراحت؛ فرد ممکن است جای زخم یا جای جوش را بکند. او با اینکار باعث ایجاد جراحت بیشتر می‌شود و از بهبودی زخم و عارضه پوستی جلوگیری می‌کند. هرچه بیشتری اینکار را انجام دهد، پوست بیشتر دچار خارش می‌شود و فرد بیشتر زخم را می‌کند؛ و این چرخه ادامه پیدا می‌کند…

۲. هنگام تحمل فشار یا استرس؛ شما ممکن است یکبار هنگام استرس گوشه‌ی ناخن، پوست لب یا جای زخم را کنده و احساس آرامش بیشتری را تجربه کرده باشید. بعد از این تجربه‌ی روانی خوشایند ممکن است این عمل به یک عادت و بعد به یک اختلال تبدیل شود.

 

روش‌های درمان

 

اختلال کندن پوست با مراجعه به روانشناس، مشاوره آنلاین و در برخی موارد مصرف دارو قابل درمان می‌باشد. دو نوع درمان روانشناسی مختلف برای این اختلال وجود دارد:

تمرین معکوس عادت : در این روش روانشناس سعی دارد شرایطی را که در طی آن شما اقدام به کندن پوست خود می‌کنید، شناسایی کند. این شرایط ممکن است داشتن استرس و اضطراب شدید ، عصبانیت و یا هر عامل دیگری باشد. در این شرایط روانشناس شما سعی می‌کند روش جایگزینی برای کندن پوست به شما ارائه دهد تا از استرس خود بکاهید. مانند چرخاندن یک فرفره، فشردن یک موم و یا هر کار دیگر. همچنین با کمک روانشناس مشاور خانواده نیز می‌توانید طرز صحیح رفتار با فرد دارای این اختلال و روش های کمک به او و همراهی دیگران را داشته باشید.

کنترل محرک : در این روش روانشناس می‌کوشد که شرایط فعلی بیمار را تغییر دهد، برای مثال تغییراتی در سبک زندگی او به وجود آورد. با مشاوره مهارت و سبک زندگی تغییرات در روش زندگی خود را به آسانی به وجود آورید.

گاهی نیز فرد مجبور می‌شود که دستکش و یا باند به دستان خود داشته باشد تا از کندن پوست خود جلوگیری کند. در موارد شدیدتر ممکن است لازم باشد که فرد آینه را نیز بپوشاند تا زخم و یا آثار ناهمگون را در چهره‌ی خود نبیند.

ممکن است علاوه بر درمان روان پزشکی داروهایی نیز به بیمار بسته به شرایط او تجویز شود. اما درواقع هیچ داروی مشخصی برای این بیماری تعریف نشده است.

 

دارو درمانی

برای درمان دارویی اختلال پوست کندن داروهای گوناگونی ساخته شده است. SSRI ها، آنتاگونیست‌های اوپیودی و گلوتامات‌ها در درمان این اختلال روانی کاربرد دارند. از آن‌جایی که SSRI ها در درمان اختلال وسواسی اجباری موثر بوده‌اند در درمان اختلال پوست کندن نیز به کار گرفته می‌شوند. داروهایی مانند دوکسپین، کلومپرامین، نالتروکسون، پیموزید و اولانزاپین در درمان این اختلال تاثیرگذار هستند.

تاثیر داروهای آنتاگونیست‌های اوپیودی برای درمان اختلال پوست کندن هم‌چنان مورد شک و تردید است. برخی از آزمایش‌ها نشان داده‌اند که این داروها می‌توانند در اختلال خود جویدن سگ‌ها تاثیر مثبت داشته باشند. سگ‌هایی که دچار این اختلال هستند بخشی از بدن خود را به اندازه‌ای لیس می‌زنند یا گاز می‌گیرند که زخم می‌شود. آنتاگونیست‌های اوپیودی با اثرگذاری روی مدارهای دوپامین و در نتیجه کاستن از احساس لذت ناشی از پوست کندن، کار خود را انجام می‌دهند. گلوتامات‌هایی مانند N-Acetyl Cysteine نشان داده‌اند که می‌توانند از اعتیاد به کوکائین و اختلال پوست کندن بکاهند.

 

روان درمانی

اگر تصور می‌کنید که مبتلا به اختلال کندن پوست شده‌اید، بهترین راه این است که در اولین فرصت دکتر مناسب خود را بیابید. معمولا پیدا کردن روانشناسی که در این حوزه تخصص داشته باشد سخت است، اما اگر چنین روانشناسی نیز پیدا نکردید بهتر است که به روانشناسی که در حوزه‌ی اختلالات وسواس جبری تخصص دارد مراجعه کنید و از او کمک بخواهید.

علاوه بر این به شما پیشنهاد می‌شود که به متخصص پوست نیز حتما مراجعه کنید تا با امراض پوستی احتمالی آشنا شده و آزمایش‌های لازم را جهت اطمینان از سالم بودن پوست بدن خود انجام دهید. در صورت داشتن هر گونه مشکل پزشک به شما کمک خواهد کرد که پوست خود را درمان کنید. این درمان‌ها خود به نحوی قادر خواهند بود که فرد را از کندن بخش های ناهموار دور بدارد.

رفتار درمانی بیش از هر روش دیگری برای درمان اختلال پوست کندن به کار گرفته می‌شود. هم‌اکنون رفتار درمانی بهترین شیوه برای روان‌درمانی اختلال پوست کندن است. روش‌هایی مانند درمان شناختی رفتاری (CBT) و روانکاوی نیز در کنترل و درمان این اختلال کاربرد دارند. اختلال پوست کندن اگر به موقع تشخیص داده شود روند درمان ساده‌تر و کوتاه‌تری خواهد داشت پس اگر خودتان یا نزدیکانتان نشانه‌های اختلال پوست کندن را دارید از روان‌شناس کمک بگیرید.